تعیین و رتبه بندی سرمایه اجتماعی در استانهای ایران با استفاده از روش غیر مستقیم

مقدمه: سرمایه اجتماعی1 مفهومی چندوجهی و موضوعی میان‌رشته‌ای بوده و شامل هنجارها، شبکه های اجتماعی و روابط میان افراد می‌شود. سرمایه اجتماعی به دلیل آثارش بر بهبود کارایی جامعه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد و برای اندازه‌گیری آن از روش‌های مستقیم و غیرمستقیم استفاده می‌شود. در روش‌ غیرمستقیم که در شرایط فقدان آمار و اطلاعات متغیرهای اصلی سرمایه اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرد، با استفاده از علایمی که در نبود سرمایه اجتماعی ظاهر می‌شوند، به برآورد سرمایه اجتماعی پرداخته می‌شود.روش: در تحقیق حاضر برخی متغیرهایی که در شرایط فرسایش سرمایه اجتماعی ظاهر می‌شوند، برای استانهای ایران انتخاب و با استفاده از روش آنتروپی شنون برای آن‌ها وزن مناسب تعیین شد. سپس با استفاده از مدل بهینه‌سازی تعاملی (TOPSIS) که ازجمله روش‌های تصمیم‌گیری چندمتغیره (MADM) می‌باشد، برای هر یک از استانها امتیازی محاسبه شد.یافته‌ها: با استفاده از متغیرهای مرتبط با آسیب اجتماعی، فرار مالیاتی و امید به زندگی، استان تهران رتبه نخست سرمایه اجتماعی را در سال 1391 کسب نمود.بحث: برای ارایه تصویر جامع‌تر از سرمایه اجتماعی در روش غیرمستقیم، لازم است علاوه بر توجه به علایم مرتبط با آسیب اجتماعی که بیشتر مطالعات داخلی بر آن متکی ‌است، به دیگر علایم نظیر میزان اعتماد مردم به دولت، با به کارگیری متغیرهایی نظیر فرار مالیاتی و یا متغیرهای مرتبط با سلامت سرمایه انسانی نیز توجه نمود.